Η ουροροομετρία (μέτρηση της ροής των ούρων) είναι η απλούστερη μορφή ουροδυναμικής εξέτασης και δίνει πολλές χρήσιμες πληροφορίες στον γιατρό για την ποιότητα της ούρησης.
Είναι μη επεμβατική, ανώδυνη εξέταση, και γίνεται στο χώρο του ιατρείου. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ούρηση σε ένα ειδικό μηχάνημα που καταγράφει τη ροή των ούρων, όταν ο ασθενής ουρεί μέσα σε αυτό. Η εξέταση διαρκεί μερικά λεπτά και συνδυάζεται συνήθως με μέτρηση του υπολείμματος των ούρων (PVR, Post Void Residual).
Η ουροροομετρία (uroflow) καταγράφει τον αποβαλλόμενο όγκο ούρων στη μονάδα του χρόνου με τη μορφή μιας καμπύλης και αξιολογεί τη μέγιστη και μέση ροή ούρων, τη διάρκεια της ούρησης, το χρόνο επίτευξης της μέγιστης ροής και τη μορφή της καμπύλης ούρησης. Μπορεί επίσης να δώσει πληροφορίες για τη λειτουργική χωρητικότητα της κύστης. Οι τιμές ροής μετρούνται σε ml/sec και αποτελούν έκφραση δύο συνιστωσών: της πίεσης εξώθησης του εξωστήρα μυ και της αντίστασης στη ροή των ούρων.
Οι φυσιολογικές τιμές μέγιστης ροής στους άνδρες κυμαίνονται μεταξύ 16-25 ml/sec, ενώ στις γυναίκες όπου το μήκος της ουρήθρας είναι μικρότερο και, συνεπώς, η αντίσταση στη ροή των ούρων επίσης μικρότερη, οι φυσιολογικές τιμές είναι υψηλότερες (έως 30 ml/sec). (Οι τιμές αυτές ισχύουν για ελάχιστο όγκο αποβαλλόμενων ούρων 100-150 ml).
Η φυσιολογική διάρκεια ούρησης με πλήρη, φυσιολογικής χωρητικότητας κύστη, κυμαίνεται στα 20-30sec. Η φυσιολογική καμπύλη ούρησης είναι κωδωνοειδής.
Ενδείξεις για ουροροομετρία
Η ουροροομετρία γίνεται συνήθως, όταν ο ασθενής αναφέρει συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα (LUTS, Lower Urinary Tract Symptoms). Είναι σημαντική για την διαφορική διάγνωση των διαφόρων δυσκολιών ούρησης και της ακράτειας των ούρων. Αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την παρακολούθηση της υπερπλασίας του προστάτη σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Η ουροροομετρία συστήνεται:
- Στους άνδρες ως μέρος (προαιρετικά) της συστηματικής διαγνωστικής προσέγγισης των συμπτωμάτων από το κατώτερο ουροποιητικό (δυσκολία στην ούρηση, αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης, συχνουρία, επιτακτικότητα, νυκτουρία κ.ά.), ενώ πρέπει να διενεργείται πριν από την έναρξη οποιασδήποτε θεραπευτικής αντιμετώπισης, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας.
- Ως μέρος της διαγνωστικής προσέγγισης της νευρολογικής αιτιολογίας δυσλειτουργίας του κατώτερου ουροποιητικού σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας.
- Σε κάθε περίπτωση που χρειάζονται αντικειμενικές και ποσοτικές πληροφορίες που θα βοηθήσουν στην κατανόηση της παθοφυσιολογίας τόσο των συμπτωμάτων αποθήκευσης όσο και των συμπτωμάτων κένωσης.
Προετοιμασία ασθενούς για ουροροομετρία
Η πλέον συνήθης τακτική είναι να προτείνεται στον ασθενή να ξεκινήσει τη λήψη υγρών (κατά προτίμηση νερό, 1-2 ποτήρια νερό) περίπου δύο ώρες πριν το ραντεβού και να αποφεύγει να ουρήσει το διάστημα αυτό.
Ο στόχος είναι να προσέλθει για την εξέταση με την κύστη γεμάτη, όχι όμως σε βαθμό που να νιώθει άβολα. Με άλλα λόγια, να έχει μια ‘’φυσιολογική’’ επιθυμία για ούρηση.
Όταν ο ασθενής είναι έτοιμος να ουρήσει με ‘’φυσιολογική’’ επιθυμία (αυτή που συνήθως τον οδηγεί με άνεση στην τουαλέτα), του ζητείται επιπλέον:
- Να ουρήσει χωρίς να βιάζεται
- Να μην προσπαθήσει να έχει καλή επίδοση (να μην σφίγγεται)
- Να μην πιέζει το πέος (για άνδρες)
- Να μείνει όσο πιο σταθερός μπορεί και να στοχεύσει σε ένα σημείο, και να μην το αλλάξει
Ένας σημαντικός στόχος για την ουροροομετρία είναι η επίτευξη αποβαλλόμενων όγκων ούρων μεγαλύτερων των 150ml και ιδανικά μεγαλύτερων των 200ml. Αν αυτό δεν θεωρείται εφικτό (με βάση τα συμπτώματα του ασθενούς και την ένδειξη για τη λειτουργική χωρητικότητα της κύστης από διάγραμμα συχνότητας – όγκου ή το ημερολόγιο ούρησης), μικρότεροι όγκοι αναφέρονται κανονικά.
Ουροροόμετρο
‘Το Ουροροόμετρο είναι για τον Ουρολόγο, ότι το ακουστικό για τον Καρδιολόγο’
Sir Richard Turner-Warwick, 1974
